ด้วยความเสียดายเลยคิดว่าแปะไว้เป็นจุดอ้างอิงที่นี่ด้วยจะดีกว่า just in case
สำหรับหลายคนที่เริ่มจะหัด เล่นกับไฟสตู หรือ สโตรป มักมีคำถามว่า ผมจะใช้ ร่มสะท้อน หรือ ร่มทะลุ ดี
แล้วร่มมันดีกว่าหรือแย่กว่า ซอฟต์บ็อกซ์ อย่างไร? คำถามนี้น่าสนใจครับ
ใครที่ติดตามบทความตั้งแต่แรกของผม คงจำได้ว่า เหตุผลที่เราใช้ตัว ดิฟฟิวเซอร์ (diffuser) เหล่านี้ ก็คือ
การพยายามทำให้แหล่งกำเนิดแสงกระจายตัวและมีขนาดใหญ่ขึ้นนั่นเอง
แนวคิดหลักเดิมของการสร้างแหล่งกำเนิดแสงให้มีขนาดใหญ่ขึ้นก็เพราะเรา ต้องการ คุณภาพของแสงที่ดีขึ้น
แต่กระนั้น ก็ยังไม่พอ นอกจากเราต้องการแหล่งกำเนิดแสงที่ใหญ่แล้ว เรายังต้องการให้แสงมีคุณภาพที่ดีขึ้นไปอีก
โดยการทำให้แสงกระจัดกระจายหรือทำให้แสงนุ่มขึ้นนั่นเอง
ซอฟต์บ็อกซ์ และ ร่มทะลุ ดูเหมือนจะมีการทำงานที่คล้ายกัน มากกว่า ร่มสะท้อน
ร่มสะท้อนนั้นทำหน้าทีอย่างเดียวคือ สะท้อนแสงจากแหล่งกำเนิด ไปยังวัตถุ ซึ่งยังมีอีกว่า วัสดุที่ใช้สะท้อนภายในนั้น จะเอาแบบ สะท้อนมาก(มันวาวมาก) หรือ สะท้อนน้อย(มันวาวน้อย) หรือแม้แต่ใช้ตัวเนื้อของผ้าไนล่อนสีขาวเอง
เป็นตัวสะท้อน (เราสามารถใช้ร่มทะลุ ในโหมดของร่มสะท้อนได้ เพราะมันมีสีขาว สะท้อนแสงได้) ข้อดีของร่มสะท้อนคือ การสูญเสียประสิทธิภาพจะต่ำ ร่มสะท้อนบางชนิดก็นำไอเดียของซอฟต์บ็อกซ์เข้ามาเสริม กล่าวคือ มันจะมี
ผ้าไวนิลกรองแสงอีกชั้นหนึ่งหลังจากสะท้อนออกมา
ร่มทะลุ และ ซอฟต์บ็อกซ์ นั้น เหมือนกันตรงที่ต้องการให้แหล่งกำเนิดแสงกระจัดกระจาย(หรือกระเจิง) ส่วนสิ่งที่ต่างกันสำหรับสองสิ่งนี้ เป็นเพียงแค่รูปแบบที่ได้ (ดูรูปด้านล่างประกอบ) แล้วแต่ว่าคุณพึงพอใจแบบไหนมากกว่า แต่ดูเหมือน ซอฟต์บ็อกซ์จะได้เปรียบตรงที่ว่า มันสามารถควบคุมทิศทางได้ดีกว่า อันเนื่องมาจากมันมีตัวสะท้อนภายใน ที่จะอัดแสงผ่านม่านไวนิลด้านหน้า แต่ร่มทะลุ จะมีการกระจัดกระจายของแสงที่มีทิศทางน้อยกว่า ซอฟต์บ็อกซ์ อันเนื่องจากเราไปหันด้านโค้งเข้าหาแบบ ทำให้แสงกระเจิงออกไปตามแนวความโค้งของร่ม ซึ่งในกรณีของทิศทางแสง ร่มสะท้อนจะคุมทิศทางแสงได้ดีกว่า จุดอ่อนอีกประการของร่มทะลุคือ การที่แสงส่วนหนึ่งสะท้อนกลับที่ด้านหลัง
ซึ่งอาจไปรบกวนสิ่งที่ถูกถ่าย หรือ รบกวนคนทำงานที่อยู่ด้านหลังได้ อย่างไรก็ดี ปัจจุบันเราจะได้เห็นลูกผสม
ระหว่าง ร่มทะลุกับซอฟต์บ็อกซ์กันบ้างแล้ว อย่างระดับธรรมดาก็มีเพียงผ้าดำคลุมแสงที่จะสะท้อนกลับ
แต่อย่างระดับ advance นั้น น่าจะเรียกว่า ซอฟต์บ็อกซ์ที่ทำเป็นรูปร่มมากกว่า ซึ่งมันมีชื่อเรียกว่า Octabox
ซึ่งผมเชื่อว่าจะได้รับความนิยมในบ้านเรามากขึ้นเรื่อยๆ
ทีนี้ก็อยู่ที่คุณแล้วว่า คุณจะเลือกเอาแบบไหนที่เหมาะสมกับการใช้งานของคุณเอง
EDIT: ผมขอเพิ่มเติมในส่วนของ การ Spill ของแสงนิดหนึ่ง ในบทความเก่าไม่ได้อธิบายไว้ นั่นคือ ร่มทะลุ แม้จะสามารถแหย่เข้าใกล้วัตถุได้มาก แสงนุ่ม แต่ปัญหาคือ การสะท้อนกลับของแสง กล่าวคือ ส่วนหนึ่งจะทะลุไป อีกส่วนจะเด้งออก ทำให้มีปัญหาในการควบคุมแสง ซึ่งโปรหลายๆคนไม่ชอบ ส่วนที่พอจะ รอมชอมกันได้คือ ร่มสะท้อน ที่แม้ว่าจะไม่มี Spill แต่ปัญหาของการใช้ร่มคือ
การ สาดแสง ไปทั่ว และคุมยาก ไม่เหมือน softbox ที่จะคุมแสงง่ายกว่า แต่ร่มสะท้อนนั้นจะเหมาะกับการถ่ายภาพหมู่ ที่ต้องการสาดแสงให้ทั่วถึงเป็นวงกว้าง ก็ได้อย่าง เสียอย่าง ครับ
ขอบคุณสำหรับความรู้ครับ
ตอบลบ